Akumulowanie siły jak napinanie łuku…

Mistrz Zhai Weichuan objaśnia teorię Tai Chi (Taijiquan)

Wu Yuxiang, twórca stylu Wu (Hao) Taijiquan (Tai Chi) napisał „Akumulowanie siły, jak napinanie łuku, emisja siły, jak wypuszczenie strzały”. Sformułowanie to jest bardzo krótkie, jednak jeśli głębiej je rozważyć, zauważymy, że zawiera się w nim wiele kwestii dotyczących sztuki Taijiquan.

Ogólna zasada Taijiquan to przemiany pomiędzy yin i yang, pustym i pełnym, akumulowaniem i emitowaniem. Akumulowanie i emitowanie to ważny element wykorzystania Taijiquan w walce. Trzeba jasno zdawać sobie sprawę z zasad na których się to opiera. Teoria Taijiquan jest bardzo głęboka, niektóre wyrażenia trudno jest zrozumieć, niektóry koncepcje są bardzo abstrakcyjne, pojawiają się bardzo tajemnicze metafory. Rozumienie teorii przez ćwiczących zmienia się wraz z ich poziomem zaawansowania.

Zaczniemy od wyjaśnienia sensu terminów. Akumulowanie siły w sztuce walki oznacza akumulowanie, gromadzenie, przygotowanie siły całego ciała do użycia. Podczas emisji siły, zgromadzoną siłę, emitujemy, wysyłamy na zewnątrz jak strzałę z łuku. Jednak takie rozumienie nie jest dostateczne, by pomogło podnieść poziom umiejętności. Trzeba to dokładniej rozjaśnić.

Uważam, że akumulowanie siły dotyczy własnego ciała. „Akumulowanie siły jak napinanie łuku” powinno być wyrażone w ruchu. Jeśli chodzi o wymogi pracy ciała – shenfa, ważne jest spełnienie zasady, że „ciało jest jak 5 łuków”: na górze ramiona to dwa łuki, dłonie i barki są krańcami łuków, łokcie są środkiem łuków; na dole nogi to dwa łuki, stopy i biodra są krańcami łuków, kolana są środkami łuków; najważniejszy łuk to tułów, kręgosłup i kość ogonowa są krańcami tego łuku, talia jest środkiem. To określa się jako 5 łuków.

5 łuków należy traktować jak jeden łuk, gdy jeden jest napinany, pozostałe 4 też się napinają, gdy jeden łuk się „zamyka”, pozostałe 4 też się „zamykają”, wszystkie łuki muszą być połączone i razem współpracować, wówczas zakumulowana siła będzie „pełna i krągła”, a emisja siły będzie mocna.

Akumulowanie siły i emitowanie siły musi być powiązane z „otwarciami” i „zamknięciami”, o wydechem i wdechem. W teorii Taijiquan mówi się że akumulowanie, to „zamykanie”, to wdech. Emitowanie to „otwieranie”, to wydech. Podczas akumulowania występuje odczucie ściągania do środka, ramiona obracają się do wewnątrz, następuje wdech. Podczas emisji następuje rozpostarcie ciała, ramiona obracają się na zewnątrz, towarzyszy temu wydech. W ten sposób ruch wewnętrzny prowadzi ruch zewnętrznej formy, wewnętrzne i zewnętrzne łączy się w jedno.

Akumulowanie i emitowanie siły to klucz do wykorzystania Taijiquan w walce, to sekret tej sztuki. Poziom opanowania tej umiejętności świadczy o poziomie umiejętności w Taijiquan. Dlatego trzeba dobrze zrozumieć teorię i użycie akumulowania i emitowania. Najpierw umysł musi zrozumieć, potem musimy zrozumieć to ciałem. Akumulowanie, zamykanie, wdech dotyczą własnego ciała. W walce odnosi się to do podążania za działaniem przeciwnika, zneutralizowania jego siły i „wciągnięcia go w pustkę”. Równocześnie z akumulacją, wdechem które odnoszą się do własnego ciała musi nastąpić nawiązanie kontaktu z przeciwnikiem, zneutralizowanie jego siły, spowodowanie, że jego siła „wpada w pustkę”, wtedy siła powinna być w pełni przygotowana, wówczas może nastąpić natychmiastowa emisja siły.

Z kolei jeśli chodzi o emisję siły, nie należy sądzić, że „wypuszczenie strzały” dotyczy tylko szybkości emisji siły. Trzeba zdawać sobie sprawę, że również ciało przeciwnika należy traktować jak strzałę. Zrozumienie tego służy podniesieniu poziomu umiejętności. W teorii Taijiquan 5 łuków odnosi się do własnego ciała, a strzała odnosi się do ciała przeciwnika.

W sztuce Taijiquan łuk i strzała to także przeciwieństwa, które stanowią jedność. W walce przyklejamy się do przeciwnika i podążamy za jego siłą, możemy wówczas zneutralizować jego siłę i „wciągnąć go w pustkę”, przeciwnik staje się „wykorzeniony”, a w tym momencie nasza siła jest pełna, gotowa do emisji, w pełni panujemy nad ciałem przeciwnika, możemy go w dowolnym momencie odrzucić. Jeśli jesteśmy w stanie to zrealizować, to znaczy jakbyśmy już założyli strzałę, wówczas im więcej siły użyje przeciwnik, tym dalej będziemy w stanie go odrzucić, osiągniemy efekt oszczędzania własnej siły i „pożyczenia” siły przeciwnika.

Jeśli nie doprowadzimy przeciwnika do tego by „wpadł w pustkę”, nie będziemy w stanie wykorzystać jego siły, trudno będzie „wystrzelić strzałę”. Jeśli będziemy starali się siłowo przepchnąć przeciwnika, będzie to wymagało dużo wysiłku i nie przyniesie takiego efektu. To nie będą umiejętności Taijiquan. Trzeba zwrócić uwagę by podczas akumulacji podążać za działaniem przeciwnika, neutralizować jego siłę, „wciągać w pustkę”, „wykorzeniać”, trzeba w odpowiednim stopniu dostosowywać się do przeciwnika, emisja siły powinna nastąpić w momencie, gdy przeciwnik „wpada w pustkę”.

Koncepcja „Akumulowanie siły, jak napinanie łuku, emisja siły, jak wypuszczenie strzały” to podsumowanie doświadczeń dawnych pokoleń mistrzów. Trzeba wielokrotnie w praktyce doświadczać sensu zasad opisanych w teoriach Taijiquan, starać się je lepiej zrozumieć. Niezbędne jest korzystanie ze wskazówek światłego nauczyciela. Tylko w ten sposób możliwe jest doskonalenie umiejętności w tej sztuce, tak by im dłużej ćwiczymy, bardziej zbliżać się do jej esencji, by osiągnąć najwyższy poziom umiejętności.

Przekład z chińskiego: Andrzej Kalisz