Wuqinxi i poprawa stanu zdrowia

W Qigong Wuqinxi (Zabawy Pięciu Zwierząt) organicznie łączy się ruch, oddech i aktywność psychiczną. Nie tylko następuje tutaj rozciąganie, ruch w stawach, ale występuje także działanie regulujące organizm w stanie pogorszonego zdrowia.

Współczesna medycyna wyróżnia trzy stany ludzkiego organizmu. Jednym z nich jest zdrowie, drugim choroba, natomiast stan pomiędzy nimi, to stan trzeci, stan pogorszonego zdrowia. W tym stanie brak jest widocznej choroby, ale ciało jest osłabione, zdolność reakcji i adaptacji jest pogorszona, stan psychiczny jest słaby, siły odpornościowe organizmu zmniejszone, łatwo zapada się w choroby. Często objawia się to bezsennością, utratą pamięci, drażliwością, bólem pleców, depresją itp. Stan ten może pojawiać się sporadycznie lub występować w sposób ciągły. Jest podstawą pojawiania się różnych chorób narządów wewnętrznych.

Każdy z tych stanów – zdrowie, pogorszone zdrowie i choroba, może przechodzić w inny. Stan pogorszonego zdrowia może przejść w stan zdrowia lub w stan choroby. Jeśli tylko wykorzystamy odpowiedni środki możemy sprawić że stan pogorszonego zdrowia zmieni się w stan zdrowia.

Uprawianie Wuqinxi ma pozytywny regulujący wpływ w przypadku pogorszonego zdrowia. Skąd się biorą takie efekty? Otóż w metodzie propagowanej przez Chińskie Stowarzyszenie Qigongu Prozdrowotnego zebrano esencję wielu tradycyjnych szkół Wuqinxi, połączono tutaj tradycyjną naukę o pielęgnowaniu zdrowia i metody ćwiczeń. Ćwiczenia te posiadają funkcje udrożnienia meridianów, regulacji krwioobiegu, mobilizowania kości, mięśni, ścięgien i stawów.

Przede wszystkim, z punktu widzenia dostrojania umysłu, Wuqinxi wymaga od ćwiczących pewnego przygotowania psychicznego przed rozpoczęciem ćwiczeń, a także odpowiedniego nastawienia w trakcie ćwiczeń. Przed ćwiczeniem uwaga powinna skoncentrować się na dantian, umysł powinien być skupiony i spokojny. Przy ćwiczeniu każdej z form zwierzęcych trzeba mentalnie wejść w odpowiedni stan, wczuć się w charakter danego zwierzęcia. Gdy ćwiczysz formę tygrysa, wyobraź sobie, że sam jesteś potężnym tygrysem, patrzysz na zwierzęta, które mogą być twoją zdobyczą, rozciągasz ciało, chwytasz zdobycz. Podczas ćwiczenia formy jelenia powinieneś czuć, że twoje kroki są lekkie, zwinne, jesteś ostrożny, czujny, a równocześnie spokojny. Jako niedźwiedź powinieneś odczuwać pewną ciężkość i stabilność, swobodnie wędrując. Małpa natomiast powinna być sprytna, zwinna, radosna. Ptak jest spokojny, swobodny, beztroski. To odgrywanie charakteru różnych zwierząt sprzyja psychicznemu odpoczynkowi. Regularne stosowanie tej metody ćwiczeń, może sprawić, że rozładowane zostanie zgromadzone napięcie psychiczne, poprawi się stabilność emocjonalna, zmniejszy stress, łatwiej będzie utrzymać zdrowie psychiczne.

Ponadto, z punktu widzenia dostrajania ciała, każda forma posiada swoje cechy charakterystyczne, a równocześnie są one połączone w jedną całość. W przypadku formy tygrysa najważniejsza jest wątroba. Naśladujemy tutaj potężnego, groźnego tygrysa rzucającego się na zdobycz. W pazurach rodzi się moc, siła sięga ich czubków, duch przejawia się we wzroku – tygrys z pożądaniem wpatruje się w zdobycz. W chińskiej medycynie paznokcie i oczy związane są z wątrobą. Podczas użycia siły tam dociera krew, rozluźniane są ścięgna, odżywiana wątroba, poprawia się wzrok. Podczas ruchów „tygrysiego uniesienia” i „tygrysa rzucającego się na zdobycz” ciało rozciąga się, ramiona wyciągają się, ciało po bokach jest ćwiczone – tam właśnie przechodzą meridiany wątroby i woreczka żółciowego, więc poprawia się ich udrożnienie. Regularne ćwiczenie pozytywnie wpływa na wątrobę, łagodzone są objawy chorób wątroby i wywołany nimi dyskomfort.

Jeleń, to głównie nerki. W sekwencji „jeleń przybywa” talia skręca się talia, która jest siedzibą nerek. Poprzez ćwiczenia talii można stymulować nerki, wzmacnia się w ten sposób talię i nerki. W sekwencji „galopujący jeleń” klatka piersiowa jest ściągnięta, a kręgosłup uwypuklony do tyłu, tworząc kształt łuku. Ruch kręgosłupa powoduje otwarcia i zamknięcia Mingmen, wzmacnia się kanał Dumai. Nerki przechowują esencję Jing, kanał Du kontroluje Yang Qi. Poprawa funkcji nerek i meridianu Du wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu rozrodczego.

W formie niedźwiedzia głównym organem jest śledziona. Talia jest osią ruchów podczas „niedźwiedzich krążeń”, krew i Qi mogą swobodnie krążyć w obrębie Potrójnego Ogrzewacza, śledziona i żołądek są masowane. Podczas ćwiczenia „kołyszący się niedźwiedź” ciało kołysze się w lewo i w prawo, regulowana jest wątroba, wzmacniane są śledziona i żołądek. Śledziona i żołądek odpowiadają za transport i przemianę pożywienia. Poprawa ich funkcji trawienie i pozwala na dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych. Regularne ćwiczenie formy niedźwiedzia pomoże w takich problemach jak brak apetytu, wzdęcia i bóle brzucha, biegunka, zaparcia.

Małpa to przede wszystkim serce. Podczas sekwencji „podnosząca się małpa” ramiona są złożone przed klatką piersiową, pachy zamknięte, po wewnętrznej stronie ramienia przebiega meridian serca. Dzięki wykonywaniu tego ruchu meridian ten może zostać udrożniony. Również ruch „małpa zrywający owoc” ma dobry wpływ na funkcjonowanie meridianu serca, a duży zakres ruchu kończyn górnych powoduje efekt masujący w obrębie klatki piersiowej, co jest korzystne dla funkcji pompy serca. Serce to układ krwionośny. Regularne wykonywanie formy małpy pomaga złagodzić objawy takie jak kołatanie serca, bezsenność, nocne poty, zimne kończyny.

Ptak, to głównie płuca. Mamy tutaj głównie ruchy unoszenia i opadania, rozpościerania i składania górnych kończyn. Ruchy te nie tylko wpływają na meridian płuc, poprawiając przepływ krwi przez płuca, ale ruchy otwierania zamykania klatki piersiowej bezpośrednio wpływają na objętość oddechową płuc. Ćwicząc regularnie formę ptaka można poprawić funkcje oddechowe i złagodzić objawy takie jak ucisk w klatce piersiowej, duszności, zatkany nos i katar.

W formach Wuqinxi mamy do czynienia nie z wyizolowanym ruchem części ciała, ale skoordynowanym ruchem całości. Na przykład w formie tygrysa mamy nie tylko ruchy górnych kończyn, ale jest to skoordynowany ruch ramion, talii i nóg. Ponadto forma tygrysa może wzmocnić nogi, forma małpy może poprawić szybkość reakcji, a forma ptaka zdolnośc utrzymywania równowagi.

Wuqinxi ma również bogatą treść jeśli chodzi o aspekt dostrajania oddechu. Na przykład w formie tygrysa wdech następuje podczas unoszenia rąk, a wydech podczas ich opuszczania. Z punktu widzenia biomechaniki ten sposób oddychania pomaga rozciągnąć klatkę piersiową, zwiększyć pojemność płuc i wzmocnić funkcje płuc. W tradycyjnej chińskiej medycynie uważa się, że płuca zarządzają oddychaniem i regulują drogi przepływu płynów. Gdy podnosisz dłonie powoli wdychaj czyste powietrze, czyste Qi natury łączy się z esencją pożywienia tworzoną przez śledzionę i żołądek, odżywiając organizm. Gdy dłonie opuszczasz, wydychasz zużyte powietrze (brudne Qi), usuwając z organizmu odpady procesów zachodzących w organizmie. W ten sposób dochodzi do wymiany substancji na zewnątrz i wewnątrz ciałą, co sprzyja przemianie materii, a równocześnie wspomaga krążenie krwi i reguluje Qi całego organizmu.

W sekwencji „unosząca się małpa” unosi się obydwie dłonie podczas wdechu, podciąga się krocze, natomiast podczas naciskania w dół następuje wydech i opuszczanie krocza. Zastosowanie tej metody oddychania pozwala wzmocnić siłę ciała i regulować system meridianów organizmu. Podczas podciągania odbytu podbrzusze jest wciągane i napinane, a podczas rozluźniania staje się naturalnie wypełnione. Dantian znajduje się właśnie w obszarze podbrzusza (trzy cale poniżej pępka). Pierwotne Qi, zgromadzone w dantian jest podstawą Qi całego ciała, gdy Qi w dantien jest pełne, Qi w całym ciele może łatwo przepływać i mocne, pełne staje się Qi wszystkich organów. Ponadto główne meridiany Ren i Du mają początek w okolicy macicy i z krocza przechodzą na zewnętrzne powierzchnie ciała, wciąganie i opuszczanie krocza może stymulować obydwa te meridiany. Meridian Ren zarządza meridianami yin calego ciała, natomiast meridian Du zarządza meridianami Yang. Gdy meridiany Ren i Du są drożne, poprawia się funkcjonowanie meridianów w całym ciele.

Istnieje wiele sposobów oddychania, które można wykorzystywać podczas ćwiczenia Wuqinxi. Zwykle wdech następuje podczas unoszenia, a wydech podczas opadania, wdech podczas otwierania, a wydech podczas zamykania. Może mieć zastosowanei oddychanie naturalne, brzuszne, czy z podciąganiem odbytu. Można stosować różne metody oddychania stosownie do wykonywanych ruchów i sposobu działania siły.

Podsumowując: poprzez dostrajanie oddechu można udrożnić meridiany, poprawić przepływ krwi i Qi, wzmocnić funkcje płuc kontrolujących oddychanie i nerek kontrolujących absorbcję Qi. Organizm wówczas naturalnie powraca do stanu zdrowia.

Qigong Wuqinxi to rodzaj ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności. Przy zastosowaniu różnych form nastawienia mentalnego wykorzystuje się różne ruchy, jak pochylanie w przód i odginanie do tyłu, wygięcia boczne i skręcanie, aby zwiększyć elastyczność ciała, na różne sposoby pracując z oddechem, udrożniając przepływ Qi, sprawiając że forma, Qi i duch stają się jednością, zdrowie się poprawia. W przypadku pogorszonego stanu zdrowia efekty są wyraźne.

Autorzy: Chen Changle i Wang Yan – Chińskie Stowarzyszenie Qigongu Prozdrowotnego.

Przekład z chińskiego: Andrzej Kalisz